Intel Nova Lake-AX – Siêu chip PC để đối đầu AMD Strix Halo?

<!—->Nhiều năm ngủ quên trên chiến thắng, có lẽ Intel thực sự cần một cú hích để lấy lại vị thế từng có trên mặt trận PC. Một chi tiết không thể phủ nhận là hiện tại, Intel đang dần thành “cái bóng” phía sau cả AMD, Apple và Qualcomm. Khi Apple lần đầu ra mắt chip M1, nó đã thay đổi cơ bản quan điểm của giới công nghệ về việc tự chủ thiết kế chip – Intel không còn là lựa chọn duy nhất. Tuy nhiên chip M chỉ dùng riêng cho Mac nên độ phổ biến vẫn kém x86.

Song tại CES vừa qua, cái tên “vừa bạn vừa thù” AMD cũng đã bỏ lại Intel khi tung ra Strix Halo (hay Ryzen AI MAX). Một thiết kế SoC APU (CPU + GPU) mạnh mẽ dường như là tâm điểm mới khi mà không hẳn ai cũng cần tới 2 chip CPU, GPU mạnh riêng biệt cho một chiếc PC gọn nhẹ.

Siêu APU giống Strix Halo

Quay lại Intel, dường như các kỹ sư của hãng đã từng có ý định về một APU tương tự, với tên gọi Nova Lake-AX (NVL). Theo dự tính ban đầu, NVL-AX sẽ là một biến thể khác bên cạnh NVL-S, NVL-H và NVL-HX nhưng mang tâm thế tương tự với Strix Halo nhà AMD. Cụ thể thay vì “nhồi nhét” tới 52 nhân như bản chuẩn NVL-S, NVL-AX chỉ có 28 nhân (8 nhân P Coyote Cove, 16 nhân E Arctic Wolf và 4 nhân LPE). Nghe sao kỳ kỳ?

Thực tế thì phần lớn sức mạnh của NVL-AX sẽ nằm ở GPU. Theo các tin đồn, GPU của NVL-AX sẽ có tới 384 EU (hoặc 48 nhân Xe3 (Celestial), nếu cấu hình render slice của Intel không đổi). Để tiện so sánh, chiếc card Arc B580 đang cực hot của hãng này chỉ có 20 nhân Xe2 (Battlemage) hay 160 EU. Giả định kiến trúc Celestial có thay đổi so với Battlemage thì 384 EU vẫn là con số cực lớn cho một GPU tích hợp. Như thế, NVL-AX hoàn toàn sinh ra để “combat” với Strix Halo, ít nhất trên khía cạnh gaming đồ hoạ.

Nhưng “nhồi nhét” thật nhiều nhân xử lý sẽ vô nghĩa nếu băng thông nhớ cho chúng không đủ tải để “tránh kẹt xe”. May thay, Intel hiện đang có sẵn một số “bài” để giải quyết vấn đề. Trước hết, công ty này trội hơn AMD ở khoản công nghệ bộ nhớ. Họ có thể trang bị giao tiếp nhớ 256-bit LPDDR5X ở tốc độ 9600 ~ 10667 MT/s cho NVL-AX. Ngoài ra, dù chưa chính thức xuất hiện nhưng “bLLC” (big Last Line Cache) có thể là quân bài đối đầu với 3D V-Cache (X3D) hay Infinity Cache của AMD.

Cần nói thêm hiện chỉ nền tảng Arrow Lake của Intel hỗ trợ bộ nhớ CUDIMM, vốn cho phép đạt băng thông nhớ tốt hơn. AMD thì chỉ nói sẽ hỗ trợ CUDIMM nhưng chưa rõ là khi nào. Do vậy việc NVL-AX có thực sự thay đổi cuộc chơi hay không cũng tuỳ thuộc Intel có định “all-in” vào nó hay không.

Khả thi hay không?

Dù các thông số nghe hấp dẫn là thế, nhưng bạn hãy lưu ý mọi thứ vẫn là tin đồn. Và thực tế việc một sản phẩm được thấy “ánh bình minh” hay không lệ thuộc rất nhiều vào bộ máy lãnh đạo. Như mình cũng từng phân tích, về lý thuyết, Intel hoàn toàn làm được thứ như X3D của AMD. Tuy vậy triển khai thực tế sẽ tuỳ thuộc mục tiêu định hướng của công ty.

Có lẽ bạn cũng đã biết, Intel vừa chiêu mộ Lip-Bu Tan về làm CEO thay cho Pat Gelsinger. Về lộ trình sản phẩm, hiện tại chưa có thay đổi gì giữa Lip-Bu và Pat. Nhưng mục tiêu mà Lip-Bu vừa đặt ra có vẻ để làm hài lòng các cổ đông chính là mức lãi tối thiểu 50%. Xét hoàn cảnh thực tế, đây là một mức lãi tạm gọi là cân bằng, không quá cao nhưng cũng không thấp. Song để đạt được nó không phải chỉ nói suông là được.

Các trưởng nhóm dự án sẽ cần một bản kế hoạch chỉn chu và đầy đủ, đánh giá được tiềm năng-sức mua của thị trường đối với sản phẩm mà họ muốn ban lãnh đạo (của Lip-Bu) thông qua. Những cuộc phiêu lưu đầy canh bạc như Ponte Vecchio, Rialto Bridge chắc chắn sẽ không bao giờ được duyệt. Intel 2019 đúng là giàu sụ nhưng đây là 2025, vật đổi sao dời nhiều rồi, làm gì cũng phải cân nhắc.

Quay lại NVL-AX, liệu nó có khả thi? Về lý thuyết mà nói, Intel hoàn toàn làm được. Đơn giản vì họ đã có đủ công nghệ để làm ra nó. Các kỹ thuật đóng gói cao cấp như EMIB và Foveros đều tương đương với CoWoS, SoIC mà TSMC đang có. Vấn đề nằm ở chỗ – tính kinh tế của NVL-AX có đủ cao để đáng đầu tư?

Việc bạn có thể tự làm cái hamburger ngon hơn McDonald không có nghĩa bạn sẽ kinh doanh tốt hơn McDonald. Để một sản phẩm thành công, trước tiên và trên hết là bạn phải có được số lượng để “chèn ép” đối thủ. Sau đó là chiến lược về giá, nó phải cạnh tranh được với đối thủ. Và nếu chất lượng chỉ ngang hoặc thua đối thủ thì cơ bản là giá bán của bạn không thể cao hơn (dòng Intel Arc là ví dụ). Từ đó có thể thấy nếu NVL-AX xuất hiện, nó sẽ gặp rất nhiều khó khăn để đạt được mức lãi 50%, trừ phi kiến trúc Coyote Cove, Arctic Wolf lẫn Celestial phải cực kỳ vượt trội.

Bài học từ đối thủ

Nhắc lại một chút về AMD, sự thành công của X3D về cơ bản không phải chỉ để ngắm tới gamer, mà mục tiêu xa hơn là các cỗ server đắt đỏ (EPYC). Việc đem lại hiệu quả cao với game gần như là hệ quả phái sinh của một bộ cache to (mà hầu như các ứng dụng đều khai thác được). AMD làm ra X3D vốn để thu lời to (do đặc tính dễ “lắp ghép” của chiplet) và khi mọi thứ bắt đầu trôi chảy thì tới gamer được hưởng lợi.

Tương tự, Intel cũng có thể thực hiện biện pháp tương tự với bLLC. Song theo các tin đồn mới nhất thì bLLC chỉ mới áp dụng cho dòng sản phẩm cao cấp là Clearwater Forest có giá bán hàng ngàn USD (tương đương EPYC). Còn để bLLC có mặt trên các sản phẩm phổ thông như PC thì chúng ta lại quay đầu bài toán lãi 50% đã kể trên đầu. Tất nhiên nói thế không có nghĩa NVL-AX không thể ra đời, chỉ là hoàn cảnh hiện tại có nhiều thứ không “suôn sẻ” cho dòng sản phẩm này. Dù gì thì quyết định sau cùng vẫn nằm ở Lip-Bu Tan – làm hay không làm đó mới là vấn đề!