AMD, NVIDIA phải chia doanh thu chip bán sang Trung Quốc

Để có được giấy phép xuất khẩu chip vào Trung Quốc, cả NVIDIA và AMD đã đồng ý chia sẻ doanh thu tại thị trường này với chính phủ Mỹ.

Lần đầu tiên trong lịch sử ngành công nghệ, hai “ông lớn” chip toàn cầu NVIDIA và AMD chấp nhận chia 15% doanh thu từ hoạt động bán chip tại Trung Quốc cho chính phủ Mỹ. Đây là điều kiện bắt buộc để họ nhận được giấy phép xuất khẩu theo chính sách của chính quyền Donald Trump. Thỏa thuận này đánh dấu một thay đổi mang tính bước ngoặt trong chiến lược kiểm soát thương mại công nghệ của Washington đối với Bắc Kinh.
Theo một nguồn tin thân cận, NVIDIA đã đồng ý trích 15% doanh thu từ dòng chip H20 bán tại Trung Quốc để chuyển cho chính phủ Mỹ, trong khi AMD cũng áp dụng tỷ lệ tương tự đối với doanh thu từ chip MI308. Nguồn tin này, do không được phép tiết lộ thông tin nội bộ, đã yêu cầu ẩn danh. Ban đầu, thông tin trên được Financial Times đăng tải và sau đó được nhiều nguồn độc lập xác nhận.

Chỉ hai ngày sau cuộc gặp giữa CEO NVIDIA Jensen Huang và Tổng thống Donald Trump, một thỏa thuận lịch sử đã được hình thành, mở đường cho việc NVIDIA và AMD tiếp tục xuất khẩu chip sang Trung Quốc. Bộ Thương mại Mỹ bắt đầu cấp phép cho chip H20 vào thứ Sáu tuần trước, gỡ bỏ một trong những rào cản lớn nhất để NVIDIA tái gia nhập thị trường quan trọng này.
Thỏa thuận được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Trump từ đầu năm đã siết chặt việc bán các loại chip tiên tiến cho Trung Quốc nhằm đối phó với căng thẳng thương mại leo thang. Điểm khác biệt của cách tiếp cận mới là thay vì chỉ cấm hoặc cho phép, Washington tìm cách hưởng lợi trực tiếp bằng việc yêu cầu chia sẻ doanh thu từ các giao dịch này.
Dù số tiền thu được từ cơ chế này chưa được quyết định sử dụng ra sao, việc thiết lập nó cho thấy một xu hướng mới trong chính sách thương mại: chính phủ Mỹ không chỉ đóng vai trò quản lý mà còn trở thành đối tác tài chính trong các thương vụ công nghệ chiến lược.
Phản ứng từ phía doanh nghiệp vẫn khá thận trọng. NVIDIA khẳng định tuân thủ đầy đủ các quy tắc xuất khẩu, đồng thời bày tỏ hy vọng rằng khung kiểm soát mới sẽ giúp Mỹ cạnh tranh công bằng tại Trung Quốc và toàn cầu, dù công ty đã ngừng giao chip H20 sang Trung Quốc trong nhiều tháng qua.

AMD vẫn chưa đưa ra phản hồi trước yêu cầu bình luận, cho thấy sự thận trọng của hãng trong việc đề cập công khai đến vấn đề nhạy cảm này. Sự im lặng có thể phản ánh chiến lược hạn chế thu hút sự chú ý trong bối cảnh căng thẳng chính trị leo thang.
Diễn biến này trùng thời điểm với những chuyển động khác trong ngành công nghệ. Dự kiến, CEO Intel Lip-Bu Tan sẽ tới Nhà Trắng vào thứ Hai, sau khi Tổng thống Donald Trump công khai kêu gọi sa thải ông do lo ngại mối liên hệ với các doanh nghiệp Trung Quốc. Điều này thể hiện rõ quan điểm cứng rắn của chính quyền hiện tại đối với mọi hình thức hợp tác công nghệ với Bắc Kinh.
Thỏa thuận giữa Mỹ và hai “ông lớn” NVIDIA, AMD có thể trở thành tiền lệ trong chính sách thương mại công nghệ, khi Washington không chỉ áp dụng các biện pháp hạn chế hay cấm đoán, mà còn trực tiếp tham gia hưởng lợi tài chính từ hoạt động xuất khẩu. Đây là mô hình “chia sẻ lợi ích” chưa từng có trong tiền lệ thương mại quốc tế, đồng thời báo hiệu một cách tiếp cận mới vừa gia tăng quyền kiểm soát, vừa tạo nguồn thu cho chính phủ Mỹ.

Kết Luận:

Nếu xu hướng này tiếp tục, mô hình “chia sẻ lợi ích” có thể sẽ trở thành công cụ mới trong chính sách thương mại công nghệ của Mỹ, không chỉ với Trung Quốc mà còn với các thị trường chiến lược khác. Điều này có thể làm thay đổi sâu sắc cục diện cạnh tranh toàn cầu, khi chính phủ Mỹ vừa là người đặt luật chơi, vừa là bên tham gia hưởng lợi. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra câu hỏi về tính bền vững của mô hình này, khi các doanh nghiệp buộc phải cân bằng giữa lợi ích tài chính, tuân thủ quy định và rủi ro chính trị. Trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ ngày càng gay gắt, cách tiếp cận mới của Washington có thể vừa là cơ hội vừa là thách thức lớn cho các tập đoàn hàng đầu thế giới.