Lớp vật lý của Thunderbolt 5 gồm cổng kết nối, cáp và hệ thống chứng nhận sẽ quyết định sự ổn định, tính nhất quán của toàn bộ hệ sinh thái.
Cổng USB Type-C
Thunderbolt 5 tiếp tục củng cố vị thế của USB-C như chuẩn kết nối vật lý toàn cầu bằng cách sử dụng nó làm giao diện độc quyền. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ rằng USB-C chỉ là hình dạng của cổng kết nối. Giao thức và công nghệ được tích hợp bên trong mới là yếu tố quyết định hiệu năng thực sự. Khi bạn thấy cổng USB-C trên thiết bị, nó có thể chỉ hỗ trợ USB 2.0 với tốc độ truyền dữ liệu 480 Mbps, hoặc nó cũng có thể là cổng Thunderbolt 5 với băng thông 80 Gbps – chênh lệch hơn 160 lần.
Để giúp người dùng phân biệt, các cổng Thunderbolt thường được đánh dấu bằng biểu tượng tia sét đặc trưng in bên cạnh cổng. Đối với cáp Thunderbolt 5 được chứng nhận, logo tia sét kèm theo số “5” sẽ là dấu hiệu nhận biết rõ ràng nhất, giúp người dùng lựa chọn đúng sản phẩm để tận dụng được hết tiềm năng của công nghệ này.
Cáp thụ động hay chủ động
Việc lựa chọn cáp phù hợp là yếu tố then chốt để đạt được tốc độ tối đa của Thunderbolt 5. Có 2 loại cáp chính với những đặc điểm và trường hợp sử dụng khác nhau. Đầu tiên, cáp thụ động (passive) không chứa bất kỳ linh kiện điện tử chủ động nào để khuếch đại tín hiệu. Nhờ vào công nghệ điều biến tín hiệu PAM-3, cáp thụ động Thunderbolt 5 có thể đạt được băng thông 80 Gbps đầy đủ ở độ dài tới 1 mét. Đáng chú ý, các loại cáp thụ động chất lượng cao của Thunderbolt 4 hoặc USB4 cũng có thể hoạt động ở tốc độ 80 Gbps với các thiết bị Thunderbolt 5. Đây là lợi thế lớn về mặt chi phí và sự tiện lợi, người dùng có thể tận dụng hệ thống cáp hiện có cho các kết nối ngắn.
Thứ hai là cáp chủ động (active) dành cho các kết nối có chiều dài lớn hơn 1 mét để duy trì băng thông 80 Gbps. Loại cáp này tích hợp các retimer hoặc redriver bên trong đầu kết nối. Các chip này có nhiệm vụ tái tạo và khuếch đại tín hiệu, chống lại sự suy hao tự nhiên khi tín hiệu di chuyển trên khoảng cách dài. Do có thêm linh kiện điện tử, cáp chủ động có giá thành cao hơn cáp thụ động.
Không phải cứ cáp chủ động là tốt, đặc biệt là sai chứng nhận. Việc sử dụng cáp chủ động của Thunderbolt 4 trên hệ thống Thunderbolt 5 sẽ giới hạn tốc độ kết nối ở mức 40 Gbps của Thunderbolt 4. Lý do là vì các chip retimer bên trong cáp chủ động Thunderbolt 4 chỉ được thiết kế để xử lý tín hiệu ở tốc độ 40 Gbps, không tương thích với tín hiệu PAM-3 tốc độ cao của Thunderbolt 5. Trong trường hợp này, 1 sợi cáp thụ động ngắn (dưới 1 m) sẽ cho hiệu năng cao hơn 1 sợi cáp chủ động thế hệ cũ dài hơn.
Chứng nhận Thunderbolt 5
Một trong những giá trị cốt lõi và khác biệt nhất của Thunderbolt so với USB chính là quy trình chứng nhận bắt buộc và nghiêm ngặt do Intel quản lý. Thị trường USB-C hiện nay khá hỗn loạn; các nhà sản xuất có thể tùy chọn triển khai hoặc không triển khai các tính năng như tốc độ cao, DisplayPort Alt Mode hay Power Delivery. Thiếu quy chuẩn cụ thể khiến người dùng cuối khó nhận biết và mua phải sản phẩm không đáp ứng nhu cầu.
Thunderbolt giải quyết triệt để vấn đề này. Để được phép mang logo Thunderbolt, mọi máy tính, thiết bị ngoại vi và cáp đều phải vượt qua các bài kiểm tra khắt khe về tính tương thích, độ tin cậy và hiệu năng. Chứng nhận này đảm bảo rằng bất kỳ sản phẩm Thunderbolt 5 nào cũng sẽ cung cấp cùng bộ tính năng cao cấp và nhất quán, gồm:
- Băng thông tối thiểu 80 Gbps.
- Hỗ trợ đa màn hình độ phân giải cao.
- Băng thông PCIe tối thiểu 64 Gbps.
- Khả năng cấp nguồn và sạc cho laptop.
- Bảo mật DMA dựa trên Intel VT-d.
Logo Thunderbolt 5 do đó không phải để gắn cho vui hay quảng cáo. Khi logo này xuất hiện, người dùng hoàn toàn yên tầm về chất lượng và hiệu năng của cổng kết nối, đủ độ tin cậy để không phải đọc qua hàng loạt thông số kỹ thuật phức tạp. Tuy nhiên, như đã phân tích, bạn cũng cần phải có hiểu biết nhất định, đặc biệt là về việc lựa chọn cáp phù hợp, để có thể tận dụng tối đa Thunderbolt 5.
Nguồn: Tinhte.vn
