Thực tế, việc hệ điều hành Windows 11 sử dụng nhiều RAM không phải lúc nào cũng xấu, hệ thống thường tận dụng RAM để tăng tốc các tác vụ. Nếu như mức sử dụng RAM đang cao và máy tính đang trong trạng thái “rảnh”, Windows có thể lấy lại phần bộ nhớ đó trong trường hợp ứng dụng bạn đang dùng yêu cầu.
Thiếu RAM thì khó chịu, hạn chế về các tác vụ, chơi game cũng như sự mượt mà cần thiết. Nâng cấp thêm RAM là câu trả lời tốt nhất, dĩ nhiên đi kèm với đó là chi phí. Bạn có thể thử vận may bằng cách download thêm RAM trên mạng Internet, tuy nhiên, nếu không thành công thì sao? Đùa thôi, khi bạn cảm thấy máy bị thiếu RAM, chạy chậm hoặc bị giật lag, thì các cách giải quyết dưới đây sẽ giúp bạn làm trống bộ nhớ, cải thiện hiệu năng mà không cần nâng cấp phần cứng. Nâng cấp phần cứng lúc nào cũng tốt, nhưng không phải lúc nào cũng phù hợp, trước tiên hãy thử những giải pháp trong bài coi tình hình có cải thiện hơn không.
Tắt hiệu ứng trong suốt và hoạt ảnh của Windows
Hiệu ứng trong suốt (transparency) và hoạt ảnh (animation) của Windows 11 mang lại giao diện bắt mắt, nhưng lại tiêu tốn 1 lượng RAM và tài nguyên xử lý đồ họa. Việc tắt chúng sẽ giúp giảm tải cho RAM, cải thiện hiệu năng, đặc biệt với các máy tính có cấu hình yếu.
- Vào Cài đặt (Windows + I).
- Chọn Trợ năng (Accessibility) > Hiệu ứng trực quan (Visual effects).
- Tắt Hiệu ứng trong suốt và Hoạt ảnh.
Vì sao nên tắt?
- Tiết kiệm RAM và CPU.
- Giao diện chuyển động nhanh hơn, cảm giác máy mượt hơn.
- Không ảnh hưởng chức năng, chỉ thay đổi về thẩm mỹ.
Tắt bớt các chương trình không cần thiết
Nếu thấy RAM bị chiếm nhiều, việc đầu tiên bạn nên làm là tắt bớt các ứng dụng không dùng tới, đặc biệt là các trình duyệt như Chrome hoặc Edge, vốn tiêu tốn bộ nhớ rất lớn.
Cách kiểm tra:
- Nhấn Ctrl + Shift + Esc để mở Task Manager (Trình quản lý tác vụ).
- Vào tab Processes (Tiến trình), kiểm tra các ứng dụng đang chạy.
- Chọn ứng dụng không cần dùng và nhấn End Task (Kết thúc tác vụ).
Mẹo thêm:
- Thử dùng trình duyệt tiết kiệm RAM hơn như Brave, Firefox hoặc Opera GX (có tính năng giới hạn RAM).
- Đóng các phần mềm nền nặng như Photoshop, Teams khi không cần thiết.
Tối ưu trình duyệt web
Quảng cáo
Các bước tối ưu:
- Gỡ hoặc tắt tiện ích mở rộng (extensions) không cần thiết.
- Trên Chrome hoặc trình duyệt dùng nhân Chromium:
- Gõ chrome://extensions vào thanh địa chỉ.
- Xóa hoặc tắt các tiện ích không cần.
- Tắt tính năng tải trước (preloading):
- Vào chrome://settings > Performance (Hiệu suất).
- Tắt tùy chọn tải trước trang web.
- Tắt chạy nền khi đóng trình duyệt:
- Trong Chrome hoặc Edge, vào System (Hệ thống) hoặc Performance.
- Tắt “Continue running background apps when browser is closed”.
Khi nào nên làm?
- Khi thấy trình duyệt chiếm quá nhiều RAM (đôi khi lên đến vài hoặc hơn chục GB) và làm máy ì ạch.
Tắt các chương trình khởi động cùng Windows
Nhiều phần mềm tự động chạy khi bật máy (startup apps), tiêu tốn RAM ngay cả khi bạn chưa mở chúng. Điểm mạnh là các ứng dụng này sẽ khởi chạy rất nhanh khi có nhu cầu sử dụng, ngược lại nó sẽ “ăn” bớt 1 phần RAM hệ thống vốn không dư dả gì.
Cách vô hiệu hóa:
Quảng cáo
- Nhấn Ctrl + Shift + Esc để mở Task Manager.
- Vào tab Startup apps (Ứng dụng khởi động) (biểu tượng đồng hồ đo tốc độ).
- Chọn ứng dụng không cần thiết và nhấn Disable (Vô hiệu hóa).
Công cụ nâng cao:
- Task Manager DeLuxe: hiển thị cả các tác vụ ẩn không thấy trong Task Manager thông thường, cho phép bạn tắt thêm nhiều tiến trình tự động.
Lưu ý: Nếu tắt một ứng dụng làm một chức năng bị ảnh hưởng, bạn có thể bật lại dễ dàng.
Tắt các ứng dụng chạy nền (Background apps)
Nhiều ứng dụng UWP (ứng dụng từ Microsoft Store) chạy ngầm mà không thông báo, làm hao RAM và tài nguyên hệ thống.
Cách tắt:
- Vào Cài đặt > Ứng dụng (Apps) > Ứng dụng đã cài (Installed apps).
- Chọn dấu … bên cạnh ứng dụng → Tùy chọn nâng cao (Advanced options).
- Trong phần Quyền chạy nền (Background app permissions), chọn Không bao giờ (Never).
Khi nào nên tắt?
- Khi bạn ít sử dụng các ứng dụng đó hoặc nhận thấy máy luôn chạy chậm dù không mở gì.
Vô hiệu hóa các dịch vụ (Services) không cần thiết
Ngoài ứng dụng, Windows và các phần mềm cài thêm có thể chạy các dịch vụ nền tiêu tốn RAM.
Cách xử lý:
- Nhấn Windows + R, gõ msconfig và Enter.
- Vào tab Services (Dịch vụ).
- Chọn Hide all Microsoft services (Ẩn dịch vụ của Microsoft).
- Tắt các dịch vụ của bên thứ ba mà bạn không cần.
Cảnh báo: Không nên tắt các dịch vụ hệ thống nếu không rành vì có thể gây lỗi.
Hãy tham khảo các hướng dẫn chuyên sâu, như tắt dịch vụ Windows Telemetry (gửi dữ liệu chẩn đoán về Microsoft) để tiết kiệm RAM.
Khởi động lại máy tính thường xuyên
Một mẹo đơn giản nhưng hiệu quả mà nhiều người bỏ qua: đừng chỉ để máy ở chế độ Sleep (ngủ) mà hãy tắt hoặc khởi động lại định kỳ. RAM lưu trữ tạm dữ liệu để tăng tốc, nhưng nếu không khởi động lại, dữ liệu rác sẽ tích tụ và chiếm chỗ. Việc khởi động lại giúp làm mới bộ nhớ, hệ thống và cải thiện tốc độ tổng thể.
Kết luận
Dù Windows 11 quản lý RAM khá tốt, nhưng với những ai cảm thấy máy chậm hoặc thiếu RAM, các bước trên sẽ giúp bạn sử dụng bộ nhớ tối ưu hơn, cải thiện hiệu năng rõ rệt mà không tốn tiền nâng cấp phần cứng. Nếu có điều kiện thì bạn có thể đầu tư thêm vào RAM, mức 16 GB hiện tại là vừa đủ và 32 GB có thể coi là tốt cho nhu cầu sử dụng thông thường.
Nguồn: Tinhte.vn