Hợp tác AMD – Microsoft là bước đi chiến lược để duy trì sức cạnh tranh mảng console

<!—->Sau khi báo cáo tài chính với doanh thu từ mảng game của AMD sụt giảm đáng kể trong 3 tháng đầu năm 2025, mới đây bất ngờ nổi lên 1 điểm sáng. Thông báo mở rộng hợp tác giữa AMD và Microsoft để phát triển vi xử lý cho thế hệ Xbox tiếp theo có thể coi là một điểm tựa quan trọng cho tương lai của “đội đỏ”.

Tác động chiến lược của hợp tác AMD – Microsoft

Microsoft xác nhận tiếp tục sử dụng phần cứng do AMD cung cấp trong thế hệ máy chơi game Xbox kế tiếp, bao gồm CPU và GPU tùy biến. Đây là phần tiếp theo của một chuỗi hợp tác kéo dài từ Xbox One (2013), Xbox Series X/S (2020) cho đến hiện tại. Theo chu kỳ phát triển của AMD và lịch sử phát hành sản phẩm, thế hệ Xbox mới nhiều khả năng sẽ sử dụng CPU dựa trên vi kiến trúc Zen 6 và GPU RDNA 5, hoặc có thể là phiên bản đầu tiên của kiến trúc UDNA – dòng GPU mới mà AMD từng nhắc đến vào năm 2024.

Về mặt sản lượng, mỗi thế hệ Xbox thường kéo theo hàng chục triệu đơn vị chip được sản xuất, chưa kể khả năng mở rộng sang hệ máy console cầm tay, vốn được ám chỉ trong thông báo từ phía Microsoft. Với xu hướng này, AMD có cơ hội thu lợi lớn từ các đơn hàng vi xử lý trong vài năm tới.

Tối ưu hóa kiến trúc – Lợi ích cho cả Microsoft và nhà phát triển

Việc tiếp tục sử dụng kiến trúc phần cứng AMD mang lại nhiều lợi thế cho Microsoft trong việc duy trì khả năng tương thích ngược (backward compatibility). Điều này giúp thế hệ Xbox mới có thể kế thừa thư viện trò chơi từ các thế hệ trước, đồng thời đơn giản hóa công việc của các nhà phát triển nhờ môi trường phần cứng quen thuộc và xuyên suốt từ 1 nhà cung cấp.

Xbox Series X/S hiện tại đang trang bị CPU Zen 2 và GPU RDNA 2. Do đó, việc nâng cấp lên Zen 6 và RDNA 5 sẽ không đòi hỏi phải thay đổi đột ngột ở khía cạnh nền tảng. Điều này giúp tối ưu hóa cả quy trình phát triển phần mềm và khả năng vận hành hệ sinh thái Xbox trong tầm nhìn dài hạn.

Xbox trên nền Windows sẽ là hướng đi tất yếu?

Một xu hướng kỹ thuật quan trọng khác là sự hội tụ ngày càng rõ rệt giữa nền tảng Xbox và hệ điều hành Windows. Xbox Series X/S hiện đã sử dụng kernel Windows 11. Các thiết bị chơi game cầm tay như ASUS ROG Ally X – một phần trong hợp tác giữa ASUS và Microsoft – hiện cũng chạy trên nền hệ điều hành Windows bản tiêu chuẩn.

Điều này làm dấy lên giả thuyết rằng thế hệ Xbox tiếp theo có thể chạy Windows như một nền tảng thống nhất, đương nhiên là với giao diện Xbox tùy biến, nhằm đơn giản hóa phát triển phần mềm, hỗ trợ cross-platform và tăng khả năng cạnh tranh trước SteamOS/Linux. Trong khi Steam Deck và các hệ điều hành mã nguồn mở đang chiếm dần thị phần ở phân khúc handheld PC gaming, Microsoft có thể tận dụng hệ sinh thái Xbox để củng cố vị thế của Windows như một nền tảng gaming chủ đạo.

Ý nghĩa dài hạn đối với AMD

Về phía AMD, hợp tác chiến lược với Microsoft là bước đi củng cố vị thế kỹ thuật và thị phần giữa bối cảnh NVIDIA đang mở rộng sang AI và thị trường doanh nghiệp. NVIDIA hiện chỉ còn dưới 10% doanh thu đến từ mảng game, trong khi phần còn lại tập trung vào data center, AI accelerators và hạ tầng AI. Điều này mở ra khoảng trống chiến lược mà AMD có thể tận dụng, nếu thực hiện tốt, đội đỏ có thể cải thiện doanh thu.

Tuy nhiên, AMD vẫn cần đầu tư thêm vào các công nghệ nơi họ còn thua thiệt, đặc biệt là ray tracing và AI upscaling – lĩnh vực mà NVIDIA đã luôn dẫn đầu từ năm 2018 với dòng RTX thế hệ đầu tiên. Dù đã rút ngắn khoảng cách, AMD vẫn chưa sở hữu hệ sinh thái phần mềm mạnh như CUDA, TensorRT hay DLSS.

Hợp tác mở rộng với Microsoft tạo ra động lực đầu tư mạnh hơn cho AMD vào phần cứng chuyên biệt cho gaming, đồng thời duy trì vị trí trong tâm trí cộng đồng phát triển phần mềm. Đây là yếu tố cốt lõi để bảo đảm tính tương thích, tối ưu và sự chấp nhận từ thị trường.

Tác động đối với thị trường GPU và tương lai ngành công nghiệp game

Về tổng thể, hợp tác giữa AMD và Microsoft không chỉ đơn thuần là thương vụ phần cứng, mà còn là một phần của chiến lược lớn hơn để định hình lại hệ sinh thái chơi game hiện đại, từ thiết kế vi kiến trúc, nền tảng phần mềm đến trải nghiệm đa nền tảng. AMD dù không thể trở thành công ty nghìn tỷ USD chỉ sau một hợp đồng, nhưng đây là bước tiến quan trọng để tăng tính linh hoạt, mở rộng khả năng cạnh tranh với NVIDIA trong phân khúc GPU cao cấp và chuyên biệt cho console. Nếu tiếp tục khai thác tốt thị phần console (cả Xbox và tiềm năng từ Sony), AMD có thể giữ vững ảnh hưởng kỹ thuật trong ngành game, từ đó lan tỏa đến cả mảng PC và phần cứng di động.

Hợp tác chiến lược giữa AMD và Microsoft là cột mốc đáng chú ý, không chỉ đối với 2 bên mà còn đối với toàn ngành game và công nghệ đồ họa. Khi mà đội xanh lá NVIDIA ngày càng tập trung vào AI cùng với hạ tầng dữ liệu, AMD có cơ hội củng cố vị thế trên thị trường tiêu dùng, đặc biệt trong phân khúc console và thiết bị chơi game hiệu năng cao. Chính lĩnh vực giải trí này là nơi hiệu năng, tính tương thích và tối ưu hóa phần mềm vẫn là yếu tố then chốt.